Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya’nın Ukrayna’da sürdürdüğü savaşın tarım ürünlerinin fiyatlarının artmasına yol açtığını hatırlattı; savaşın ve fiyatlardaki artışın devam etmesi halinde küresel gıda krizi yaşanabileceğini söyledi.
Daha önce yaklaşan gıda kriziyle ilgili birçok kez uyarıda bulunan Tarım analiz firması Gro Intelligence’a göre de, rezervlerde dünya tüketimine 10 hafta yetecek kadar buğday kaldı.
Bu rakamın 2008 finansal krizinden bu yana görülen en düşük seviye olduğu belirtiliyor.
Uzun süredir yaklaşan gıda kriziyle ilgili uyarılarda bulunan firma, büyüyen açlık tehdidi karşısında acilen önlem alınması gerektiğine dikkat çekti.
Bartu Soral:Makro Planlama Yapılmalı
Kalkınma Ekonomisti Bartu Soral Gıda Krizi ile ilgili açıklamada bulundu.Soral “Dünya süratle gıda yokluğuna sürükleniyor. Hindistan’da 50 dereceyi bulan sıcaklar sonucu kuraklık arttı, ülkeden tahıl ithalatı yasaklandı.
Tarımda üretici enflasyonu Nisan ayında yıllık bazda %118,5 arttı. Gıda fiyatları sürekli yükseliyor.
Birleşmiş Milletler, tarımda kendine yetemeyen ülkelerde kıtlık ve açlık uyarısı yaptı.
Dünyanın 10 haftalık tüketime yetecek kadar buğday stokunun kaldığına dair açıklamalar geliyor. Gıda krizi büyüyor. Türkiye elindeki potansiyeli kullanamıyor.
Tarım yapmak isteyenlerin her ihtiyaçlarının düşünüldüğü makro planlama yapılmalı. Bunlar medya aracılığı ile kafa karışıklığına yol açmadan duyurulmalı” ifadelerini kullandı.
Soral’ın açıkladığı acil önlem planı ise şöyle:
- Türkiye’nin her karış toprağı için iklim haritası, toprak ve su analizleri ile ürün verimlilik haritası çıkartılmalı. Hangi enlem ve rakımda, hangi ürünün yetiştirilmesi gerektiği analizlerle saptanmalı.
- Ürün ihtiyaç envanteri çıkartılmalı.
- Bu analizler doğrultusunda çiftçiyi yönlendirebilmek için ürün teşvik politikasına geçilmeli.
- Boş olan veya sahipli ama kullanılmayan topraklar belirlenerek tarım yapmak isteyenlere kiralanmalı.
- İlk iki yılın sonuna kadar kapsamlı bir toprak reformu gerçekleştirilmeli.
- Arazilerin birleştirilmesi için özel teşvik politikaları uygulanmalı, kamulaştırma yapılmalı. Medeni kanun ve Miras hukuku buna göre düzenlenmeli.
- Çiftçiye ve tarım ürünü nakliyesine mazot, “vergisiz fiyatın yarısına” verilmeli.
- Tohum ve gübre desteği sağlanmalı.
- Türkiye tekrardan tohum ve gübre üretmeye başlamalı.
- Piyasa oturana kadar teşvikli ürünlerde alım garantisi verilmeli, böylece ihtiyaç duyulan ürünlerin ekilmesi sağlanmalı.
- Türkiye dev tarım potansiyelini harekete geçirdikten ve piyasa mekanizması sağlıklı işlemeye başladıktan sonra ürün borsaları oluşturulmalı.
- GAP bitirilmeli, kurak topraklarımız suyla buluşmalı.
- Doğu ve Güneydoğu Anadolu başta bütün geri kalmış tarım açısından zengin bölgelerde tarımsal sanayi kurularak, üretim ilişkileri ve üretim yapısı yeniden düzenlenmeli.
- Kıt kaynakları verimli kullanmak adına, üretim destek harcamaları, tembelliği teşvik eden sosyal harcamalardan çok daha faydalıdır.