Eğitimin Geleceğini Düşünmek-1 | Hatice Topçu Yazdı

“Eski öğrenme yöntemi ile yenisi arasında sistemde bir çatlak var ve dünyanın her yerinde çocuklar her gün bu çatlaktan aşağı düşüyor.”

Salman Khan’ın ‘Dünya Okulu’ kitabı yukarıdaki tespitle başlar. Eski sınıf modeli gerçekten de değişen gereksinimlere uymuyor. Çünkü dünya bilginin daha etkin kullanılmasını gerektiriyor. Eğitim sistemlerinin çocukları yaşlarına göre gruplandırmaları, her bir grup için aynı hızda ilerleyen ders programları oluşturmaları aslında onları aynılaştırmanın ötesine geçememiştir. Farklılıkları dikkate almayan ve ortalama insan yetiştirme amaçlı bu yapı istendiktir de. Çünkü bu model toplumların kendi ideolojisine uygun birey yetiştirmelerini kolaylaştırmaktadır.

Yukarıdaki başlangıç “Neredeyiz?” sorusunun bir parça yanıtlıyor. İkinci sorumuz “Nereye gitmek istiyoruz?” sorusu olacaktır. İkinci sorumuz bir hedef sorusudur ve bu yazıda yanıtlanması gereken soru budur. Bu yazımızda gelecek bir zamanda 2050 yılında nerede olacağımızı öngörmeye çalışacağız.

2050 yılına yirmi yedi yıl var. Yirmi yedi yıl insanlar için çok uzun bir süre ama toplumlar için çok kısa. Bu noktada “Nereye gitmek istiyoruz?” sorusunu yanıtlamak ve şu andaki gidişin yönünü kestirebilmek önemlidir. Bu sorunun yanıtı için “Dünya Nereye gidiyor?” sorusunu yanıtlamamız gerekiyor. Öyleyse halen tespit sürecindeyiz. Önce Dünya’nın nerede olduğuna başlayalım.

Dünya Endüstri 4.0 ve Toplum 5.0 düzeyindedir. Yani Endüstri bağlamında, buhar makinesi, elektrik ve bilgisayar icadı ile birlikte ikinci ve üçüncü devrimini tamamlayan insanlık, şu an siber fiziksel sistemlerin hüküm sürdüğü “Endüstri 4.0” sürecine yaşamaktadır. Toplumsal bağlamda ise; avcı-toplayıcı, tarım, endüstri, bilgi toplumlarından sonra gelinen yer süper akıllı toplum olarak isimlendirilen “Toplum 5.0” sürecidir.

Bu aşamada en can alıcı soru “Biz bu tablonun neresindeyiz?” sorusudur.

Teknolojiyi üretmeyen tüketen, toplumsal bağlamında da sanayi devrimin atlamış ve bilgi toplumuna uyarlanmaya çalışan bir ülke konumundayız. Bu durum Endüstri bağlamında 2 ile 2,5 arasında, Toplumsal bağlamda ise 2,5 ile 3,0 arasında bir yerlerde olduğumuzu göstermektedir. Böyle bir tabloda eğitim özelinde de benzer bir yerde olduğumuz söylenebilir.

Bulunduğumuz yerde dünyanın erişi düzeyi ila aramızda ciddi farkların olduğu ortadadır. Böyle bir tabloda farkın kapatılması ve dünya ile eş zamanlı olarak ilerlemenin mümkün olamayacağı açıktır.

Dünyanın erişi düzeyi yani Endüstri 4.0 ile Toplum 5.0 düzeyleri eğitim politikalarının belirlenmesinde göz önünde alınması gereken hususlardır. Ancak bunun yanında bir de göz ardı edilemeyecek bireyin özellikleri ve gereksinimleri söz konusudur.  Sağlıklı eğitim politikalarının oluşturulması bu iki alanın uyumlaştırılması ile mümkündür. Bu noktada eğitimin işlevlerine bakmamız yerinde olacaktır.

Bu noktada eğitim politikalarının oluşturulması süreci önemli. Yazı dizinimizin bir sonraki bölümüne eğitim politikalarının belirlenme süreci ile başlayacağız.

Sağlıkla kalın…

KAYNAKÇA

• Aydın, Ayhan, “Eğitim Politikaları” (2015) PegemA Akademi, Ankara
• Khan Salman, “Dünya Okulu” (2017) Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• Topçu, Hatice, “Eğitim Politikaları” 28 Ocak 2020 tarihli ‘Ticari Hayat Gazetesi” Köşe Yazısı, Ankara.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri, https://sozluk.gov.tr/
• Harari, Yuval Noah, “21 Yüzyıl için 21 Ders” (2018), Kolektif Kitap, İstanbul
• Ratner, Joseph, “Günümüzde Eğitim Jhon Dewey” 2010, PegemA Akademi, Ankara.
• Russell, Bertrand, “Eğitim Üzerine” (1999), Say Yayınları, İstanbul.
• Sönmez, Veysel “Sevgi Eğitimi”(1997), Anı Yayıncılık, Ankara.
• Özdemir, Servet, “Eğitimde Örgütsel Yenileşme” (2000), PegemA Akademi, Ankara.
• Sözcü Gazetesi, Haber Eğitim: “Prof. Michio Kaku, bilim dünyasındaki son gelişmeleri açıkladı! https://www.sozcu.com.tr/2016/egitim/prof-michio-kaku-bilim-dunyasindaki-son-gelismeleri-acikladi-1165903/(Alınma Tarihi: 30.11.2021).
• Russe, Bertrand, “EğitimÜzerine”(1999), Say Yayınları, İstanbul.
• Osho, “Değişim, İnsanlık İçin En Büyük Mücadele” 2008, Butik Yayıncılık ve Kişisel Gelişim Hizmetleri Tic. Ltd, Şti, İstanbul.
• Dünyanın önde gelen bilim insanlarından Profesör Stephen Hawking yapay zekanın insanlığın sonunu getirebileceği uyarısında bulundu.https://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/12/141202_hawking_yapay_zeka(Alınma Tarihi: 30.11.2021).