“Yetkin Akıl” (YA) tam olarak nedir ve niçin olmazsa olmazdır? YA şöyle tanımlanabilir: “Bir durumu kavramak, sonra da o durumun içerdiği sorunlara çözüm(ler) üretmek üzere, birden fazla ve akıllarını (kavrama güçlerini) sınırlayan daraltıcılarını askıya alabilen kişi içindeki en yaratıcı ve bilgili akıllardan ve Yapay Zekadan da yararlanarak oluşturulacak akıl düzeyi....
27.07.2024 18:46
Yetkin Akıl nedir? – Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Vatanını korumak için sahip olduklarından vazgeçebilmek, zarar göreceğini bile bile bir düşünceyi desteklediğini açıklayabilmek, büyük risk almak pahasına doğru bildiğini yapabilmek gibi davranışlar, üstelik bunları tutum haline getirebilmiş olmak; bunlar birer cesaret örneğidir. Ortak özelliklerinden başlıcası, bu tür davranışları sergileyebilmenin kimsenin iznine tabi olmadığı; hattâ izin verilmediği hallerde yapmanın cesaret...
08.03.2024 13:37
Korku Ortamı ve Zoraki Cesaret – Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Sosyal medyada altta paylaştığım “korku” konusunda kısa bir video var. Korkmama’nın yararlarını ya da tersinden okunursa korku’nun zararlarını kader kavramına bağlı olarak işliyor; kısacası “korkunun ecele faydası yok” diyor. Bir de “korkmama özgürlüğü” (bkz. https://kavrammutfagi.com/kavram/korkmama-ozgurlugu) kavramı var ki o, “korksanız da korkmasanız da zaten öleceksiniz; bari bir de korku çekmeyin”den...
23.02.2024 22:41
“Korkmama Özgürlüğü” ya da “Korkusuzluk Hakkı” -Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Geçen yıl Mayıs ayında yazdığım “Bir ortak ahlak kuralı (Zarar Verme) önerisi üzerine” adlı yazımda şöyle bir paragrafla, zarar ve yarar kavramlarının bağlantısını kurmaya çalışmışım; ama doğrusu o gün bugün aklımı kurcaladığına bakılırsa kendim de kastımı sanki iyi ifade edememişim: “Zarar vermek ve yarar sağlamak fiilleri genellikle birbirinden kopuk olarak...
18.02.2024 15:30
Bir ortak ahlak kuralı (Zarar Verme) önerisi üzerine..(2) – Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
“Bir toplumun gelişmesini önleyen sorunlardan, henüz tanımlanmamış ya da tanımlanıp da çözülmemiş olanlar bir stok oluşturur. Bu sorun stoku, o toplumun ürettiği çeşitli değerlerden ne kadarını rekabet ettiği toplumlara kaybedeceğinin bir ölçüsüdür. Değer Transferi olgusu bu sürecin adıdır. Söz konusu stok aynı zamanda, o toplumun harekete geçirebildiği kolektif akıl düzeyini de belirler....
01.11.2023 15:20
Sorun stokumuz ve akıl ihtiyacımız | M.Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Bilgileri akılda tutmak yerine, onları türetebileceği çok az sayıda ilkeyi aklında tutma yöntemini, geometri ve aritmetiğe uygulayarak yaklaşık 30 sayfa içinde ilkokuldan liseye kadar kullanılabilir bir belge haline getirmiş bir sıradışı kişiyle tanıştım. Bir kere daha emin oldum ki bu yöntem sadece matematik için değil, tüm derslere, hatta tüm yaşama...
25.10.2023 21:30
Ezber, öğrenmeyi nasıl önler? | Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Refah, insanlık tarihi boyunca -farklı görüntüler altında- daima sömürü’lere dayanmıştır (bkz. https://tinaztitiz.com/6266). Bu süreçte toplumların kabaca üç kümede toplandıkları görülüyor: Sömürü sürecini en kurnaz, acımasız ve ahlaksız biçimde yöneten liderler önderliğinde, olup bitene değil kendi refahına odaklanmış, nispeten küçük  (%20 kadar) ve zengin toplumlar. Bunları da kendi içindeki birkaç kişi...
18.10.2023 15:54
İkinci, Cumhuriyet Yüzyılı’nı Nasıl Kutlamalı? | M.Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
24 yıl evvel, 1999 depreminden sonra İstanbul’da Lütfi Kırdar salonunda, Çelik Konstrüksiyon Yapı Üreticileri Derneği gibi bir kuruluşun düzenlediği bir panele moderatörlük yapmam istenmişti. Yaklaşık 2500 kişi (alt ve üst salonlar video ile bağlı. Konularında uzman yedi kişi sırayla konuşacaklar ve izleyiciler de sonra sorularını soracaklar. Bütün bunlar için toplam...
08.10.2023 15:08
İfade Özgürlüğü pahalıdır! | M.Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Bundan önceki “otobiyografi kesiti” ile başlayan yazılarımda hep kendi başımdan geçmiş ilginç (ve başkalarının tekrarlamaMAsı önerilen) olaylara yer verdi. Bu yazımda yine kaçınılması gereken bir tutumu, ama bu defa başımdan geçen değil şahit olduğum bir olayı örnekleyerek anlatacağım. Bu farklılığın nedeni, Adil Yaşam® paradigmasının “mesaj iletme ağızları”ndan birisi olan Marmelat®...
22.09.2023 17:42
Otobiyografi kesiti-12: “Kaş Yaparken Göz Çıkarmak” ya da “Yarar Yerine Zarar Vermek”! için yorumlar kapalı
Beklenen İstanbul Depremi (BİD diye kısaltalım) ile ilgili, bilim insanlarımızın çeşitli vurgu düzeyinde uyarıları var. En hafifleri dahi binlerce evin yıkılıp onbinlerce insan öleceğini, ülke ekonomisinin ağırlıklı üretim gücünün yer aldığı Marmara Bölgesindeki bu afetin tam bir beka sorunu yaratacağını rakamlarla açıklıyorlar. Nitekim bu konulardan sorumlu bir bakan da deprem...
14.09.2023 14:34
Bilim İnsanlarımız Neden Dinlenmiyor? | Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Türkiye sorunları hakkında -kime sorulsa- şu cevap çevresinde geniş bir uzlaşı var: “Durum kötü, bir şeyler yapılmalı”. Geniş uzlaşının başlıca nedeni cevabın buğulu yapısı olup, içine birbirine zıt iddiaların yerleştirilebilir oluşundan kaynaklanıyor. Bu sahte uzlaşı’nın sonuçlarından başlıcası, “durumun hangi açılardan kötü olduğu ve neler yapılması gerektiği” konusundaki büyük dağınıklıktır. Etkili...
11.09.2023 23:39
Etkili Çaba | Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
28 Mayıs’ta kim CB seçilirse seçilsin, onu bekleyen en önemli sorunlar listesinin ilk sıralarındakiler belli; onun başında da iki bileşenli ekonomik sorunlar geliyor. Birincisi gelir gider ve borç dengeleri bozulmuş ekonominin sürdürülebilirliğinin sağlanması; diğeri de düşük gelirli çoğunluğun durumlarının iyileştirilmesi. Bu iki sorun birbirinden çok da bağımsız değil; yurttaşın ekonomik...
27.05.2023 15:07
Gelir artışı değil alım gücü vaat edin! | M. Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Türkiye’de 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan Anayasa değişikliğine dair halk oylaması da dahil, bugüne kadar yapılan hiçbir genel ve yerel seçim veya halk oylaması eşit ve adil şartlar altında yapılmadı. İktidar, bu süre içinde değişen oranda olmak üzere devletin tüm gücünü, kamunun ekonomik kaynaklarını ve arkasında şiddet tehdidini barındıran devletin...
01.02.2023 13:00
1
Yazı ilk olarak 19 Eylül 2012 tarihinde yayınlanmıştır. Bir gazete haberi: Sukuk için islami izin belgesi alındı. İslami bankacılık sistemi enstrümanlarından birisi olan ve Arapça sak (sertifika) sözcüğünün çoğulu olan sukuk varlığa dayalı bir menkul kıymet sertifikası. Bugüne kadar Türkiye’deki İslami bankacılık sistemi içinde yer almayan bu finans aracının alt yapısının oluşturularak, gerek yurt...
22.01.2023 18:43
İslami izin ve şeriata uygunluk belgeleri İngilizlerden için yorumlar kapalı
Yıl 1971, yer Zonguldak E.K.İ. (şimdiki adıyla T.T.K. Türkiye Taşkömürü Kurumu; o zamanki adıyla Ereğli Kömürleri İşletmesi). Üniversiteden sınıf arkadaşım eşimle aynı işletmenin iki farklı bölümünde çalışıyoruz. O, maden havzasında kullanılan (motorlar, devre kesiciler, trafolar gibi) elektrik cihazlarının büyük ölçekli onarım ve imalat işlerini yapmak üzere Alman Siemens firmasının kurup donattığı...
08.01.2023 18:49
Otobiyografi kesiti No 9: Alev Sızdırmazlık Test İstasyonu için yorumlar kapalı
Hiranur Vakfı’nın kurucusu bir babanın, kızı H.K.G.’yi 6 yaşında iken imam nikahı ile evlendirmesi sonucu, kız 20 yıl kadar süren bu skandal sonrasında, çocukluğu boyunca her gün cinsel istismara uğradığını anlatarak şikayetçi oldu. Bu şekilde öğrendiğimiz olay sonrasında, toplumun çeşitli kesimlerinden kınama mesajları yayımlandı ve oluşan kamuoyu baskısını azaltıcı bir...
17.12.2022 21:36
Mesele 6 Yaş Evliliği mi? için yorumlar kapalı
Kültürel DNA nedir? Aslında bu bir benzetme; biyolojik DNA’ya benzetilerek yapılmış bir adlandırma1. Biyolojik DNA ise tüm kalıtsal özelliklerimizin kodlanmış olarak hücre içinde yer alan bir molekül. Öte yandan kültür ise içine doğduğumuz insan topluluklarında bulunan sosyal davranış, kurum ve normların yanı sıra bu gruplardaki bireylerin bilgi, inanç, sanat, yasa, gelenek,...
19.11.2022 13:00
Kültürel DNA Onarılabilir (mi?) | Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
Atatürk’ün anılacağı her yıldönümü vesilesiyle aklıma tekrar tekrar gelen bir soruyu okurlarımla paylaşmak istiyorum: Sık sık Atatürk’ün düşünme stiline referansta bulunuluyor; bu toplu söylem bende şu soruyu uyardı: Atatürk nasıl düşünürdü? Atatürk’ün kısa ama yoğun yaşamında olağanüstü denilebilecek başarılarına objektif gözle bakılırsa, bu başarıların bileşenleri olarak şunlar görülebilir: daha çok bilgi (tarih ve...
10.11.2022 11:40
Atatürk’ü Anmak | Tınaz Titiz Yazdı için yorumlar kapalı
12