Dürüstlük | İlker Güven Yazdı

TDK’na göre sözlük anlamı;doğruluk,özü sözü bir olma,gerçeği saklamamak,bildiğinden,inandığından ve olduğundan başka türlü görmeye veya göstermeye çalışmamaktır.Dürüst,mert insan;hayatındaki doğruya daha önem veren,gerçeği saklamayan ve olduğundan başka türlü görünmeyen,tutarlı kişidir. Bu insanlar her zaman doğru ile beraber,gerçek ve hakikatin peşinde koşarlar.Hayatlarını yalansız bir şekilde yaşarlar.Dürüstlük genel ahlak kuralları açısından her insanda bulunması gereken,zorunlu bir davranış biçimidir.Dürüstlük bir hazineye benzer,ortaya çıktığında taraftarı çoğalır.Yalan ise,gizli ateşe benzer,yanmaya başlayınca kötülükler ortaya çıkar.Eğer dürüstsen asla zarar görmezsin.Akıl bir ağaç ise,dürüstlük onun meyvesidir.Konfüçyus,”Doğru olan şeyi görmek ancak,bunu yapmamak cesaret yoksunluğudur.”diyor.Shiller,” Doğruluk,her türlü şart altında meyve verir.” Hz.Ali,”eğri olanın gölgesi de eğridir.”Yunus Emre,”cümleler doğrudur,eğer sen doğru isen,doğruluk bulunmaz eğer sen eğri isen. Sosyal Gelişim ve Değerler eğitiminde dürüstlük şöyle açıklanıyor,” Doğruluk,dürüstlük ve adalet kavramları iç içe geçmiş kavramlardır.Doğruluk,her yerde ve her durumda doğru olma halidir. Doğru olana yakışır şekilde de,davranmaktır.Başkalarının hakkına saygı duymak,açık ve samimi olmak, başkalarını aldatmamak ve adil olmaktır.Adalet birisine,ya da bir şeye hakkını vermek,hak gözetmek ve yerine getirmektir.Adalet insanlar arasında ayrım yapmaması,haklarını koruması,zulme rıza göstermemesi ve karşı durmayı,ihtiyacı olana yardım etmeyi içerir.Adil kişi kendisine bir zarar gelecek olsa dahi,doğru olan neyse onu dürüstçe yerine getiren kişidir,diye açıklanıyor.Tasavvuf da,Dürüstlük, bu konuda Ahlak Alimleri,uygulamada dürüstlüğü,” iyilikler gösteriş için değil,sırf iyi ve gerekli olduğu için yapmak,kötülükleri de,aynı anlayış ile terketme bilinci ve sorumluluğu”olarak açıklarlar.Kişinin dili doğru olmadıkça,kalbi de doğru olmaz.Kalbi doğru olmadıkça da,imanı doğru olmaz” diyorlar.Tasavvufun temelini oluşturan kavramlardan ve en güzel özelliklerinden birisi de, SIDKtır.Sıdk,hakikati ifade etmek,gerçeğe uygun olan söz söylemek,doğruluk,dürüstlük ve güvenilirlik anlamlarını ifade eder.Sıdk,itaat ehlinin halidir.Sıdk,ağızdan çıkan sözün fiili olarak doğruya uygun bir şekilde hayata geçirilmesidir.Kelam İlminde,bütün Peygamberlerin beş niteliğinden birisinin sıdk olduğu belirtilir.Bütün ahlak ve tasavvuf kitaplarında sıdk başlıca ahlaki erdemlerden biri olarak gösterilir.Bu terimi oldukça geniş kapsamda ele alan,Ragıp El-İsfahani,Sıdkı evrenin varlık nedenlerinin en önemli alanlarından biri olarak belirtir.Sıddıkiyet,manevi bir makamdır.İmam Rabbaniye göre,Velayet makamlarının en yükseği Sıddıkiyet makamıdır.Sıddıkiyet makamının diğer makamlardan farkı iser,”Hakikat-i İslamiye en uygun makam sıddıkiyet makamıdır.Bu makamdaki marifetler islamiyetten kıl kadar bile ayrılamaz.Sıddıkiyet makamı üzerinde bir tek Nübüvvet yani, Peygamberlik makamı vardır.Sıddıkiyet makamı altındaki makamlarda az çok SEKR yani,şuursuzluk ve dalgınlık vardır.Sufiler,Sıddıkiyet manevi makamındadır.Sufilerin içlerindeki doğruluk,Allah ve Resulüne sadakat en mükemmel haliyle Hz.Ebubekir’de görülmüştür.Tasavvufata ZÜHD kavramı, tasavvuf kültürünün söz ve davranış tutarlılığı kazandırması yönünden çok önemli kavramlardan biridir.Zühd,Allahtan başka her şeyi gönülden çıkarmak ve O’nun dışındaki hiç bir varlığa hak ettiğinden daha fazla değer vermemektir.Allah ile zengin,değerli ve yüce olmaktır Zühd.
Atatürk’ün Dürüstlük hakkındaki sözlerine gelince:
.Arkadaşlar benden iltimas beklememelidir.Hepiniz benim gözümde değerli ve önemli kardeşlerimsiniz.Ama hepinize göstereceğim hedef yüce ve kutsal bir hedeftir.Hanginiz daha güzel yöntemle,başarıyla oraya ulaştırırsanız,ellerimi çatlayıncaya kadar çırparak alkışlayacak ve takdir edeceğim.Benden iltimas ve taraf tutma beklemeyiniz.Arkadaşlar,adam olanlar,insan olanlar,yüksek ideali olanlar değerlerini göstersinler.Benim size kardeşçe ve dürüstçe söyleyeceğim şey budur.Tüm arkadaşlarımıza söylemek zorundayım ki,ben Milli hedefe tüm Millet kitlesini yürütmek için,doğal olarak ahlaki ve dürüst olarak yürür ve bunu isterim.(1922)
.Arkadaşlar,hakikati konuşmaktan korkmayınız.(1922)
.Sorunları olaylara göre değil,aslında olduğu gibi ele almak lazımdır.(1922)
.Bir şeyi vicdanen iyi yaptığımıza,söylemlerimizin iyi ve doğru olduğuna inanıyorsak,onu olduğu gibi doğru,açık,tereddüt ve belirsizlikten arınmış olarak olarak anlatmayı esas kabul etmeliyiz.
.Gerçeği konuşmaktan korkmayınız. (1918)
.Sorunları hadislere göre değil,aslında olduğu gibi ele almak lazımdır.
.İlkemiz Milletimize karşı daima gerçekleri ifade etmek olmalıdır.Millete gerçeği açıklayanlar, kendilerinin de,aldanmadıklarına emin olmalıdırlar.Arkadaşlar benim yaşam boyunca izlediğim yol budur.
.Asla unutmamalısınız ki,bizim en büyük kuvvetimizi,bugün de,yarın da,dürüst,açık bir siyaset ve sözlerimize bağlılık oluşturacaktır.
.Atatürk bir toplantıda,partiden bir Bucak Başkanının çekinmeden eleştiride bulunması üzerine;
”Bu genç doğru söylüyor tebrik ederim.Biz her yaptığımızı övenlerden değil,gerçekleri olduğu gibi görenlerden fayda göreceğimize inanmalıyız.Bu genç doğru söylüyor,Benim de içinde olduğum bu durumda,hepimiz için ibret alınacak hususları söylüyor.Tebrik ederim,diye noktalıyor.
Atam çok büyüksün.ışıklar içinde yat:!!
Allah bizleri akıl,bilim ve dürüstlükten ayırmasın.!!